
Strijd tegen criminelen in amateurvoetbal duurt voort
Er is opnieuw onderzoek gedaan naar de inmenging van criminelen in het amateurvoetbal. Vijf van de zestien ondervraagde verenigingen zegt te maken te hebben gehad met verschillende criminele activiteiten. Ook de KNVB maakt zich zorgen en heeft zich achter de onderzoekers geschaard. ‘Als je kind opeens met een dure jas thuiskomt, vraag je toch ook waar dat geld vandaan komt?’ Er is een interventiekaart ontwikkeld. Deze checklist geeft na het invullen een heel goed beeld of er bij de amateur voetbalclub sprake is van kwetsbaarheid
Vijf respondenten uit een onderzoek naar criminaliteit bij amateur voetbalclubs hebben eigen (persoonlijke) ervaringen met (dreigende) criminele inmenging. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Criminelen houden van voetbal’ dat verricht is door Bureau Bruinsma en de Tilburg University in opdracht van de Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland. Aan het onderzoek hebben 16 voetbalclubs uit Brabant en Zeeland deelgenomen.
Aanleiding vormen enkele incidenten, zoals dat van een Eindhovense voetbalclub waarbij een van de hoofdsponsors naar voren kwam in een witwasonderzoek en verdacht werd van het met ‘fout’ geld betalen van spelers en sponsormateriaal. Een andere voetbalclub maakte in korte tijd meerdere promoties. En trok talentvolle spelers uit de betaalde voetbalwereld aan. In de boekhouding is niets van betaling aan deze spelers terug te vinden.
‘Straks kun je gokken op amateurwedstrijden. Dan wordt ondermijning nog gevaarlijker.’
Het onderzoek is de volgende stap in de strijd van criminele inmenging bij de amateur voetbalclub. Ook de KNVB heeft zich nu geschaard achter de strijd die de Taskforce voert. ‘Wij maken ons hier zorgen over,’ zegt de voetbalbond in een reactie. ‘Voetbalverenigingen mogen nooit de dupe worden van criminelen die het voetbal willen misbruiken. De eerste resultaten van het onderzoek in opdracht van de Taskforce Brabant-Zeeland laat zien dat criminelen zich willen inmengen in het voetbal. De KNVB neemt dit signaal uit het onderzoek serieus. Criminelen ondermijnen de sport en daarmee de maatschappelijk kracht van sport.’
Paul Depla, burgemeester van Breda en bestuurslid van de Taskforce: ‘We zijn blij dat we met de KNVB erkennen dat er een risico is dat de criminelen de voetbalsport met geld proberen te paaien en te verleiden. Na erkenning volgt de herkenning hoe die verleiding in de praktijk eruit ziet. Zodat we daarna gezamenlijk kunnen optrekken om de voetbalsport te verschonen van criminelen. Die samenwerking tussen KNVB, clubs en overheid is echt belangrijk. Want alleen zo boeken we succes. We willen toch niet dat criminelen ons mooie voetbal afpakken?’
Ook Marjan Olfers, juridisch adviseur van de BAV, ziet dat ondermijning een steeds groter gevaar wordt voor de amateurclubs. Helemaal als binnenkort het gokken op wedstrijden wordt gelegaliseerd. ‘Straks is het wellicht ook mogelijk om op veel meer amateurwedstrijden te gokken. Dan wordt ondermijning een nog groter gevaar.’
Olfers deed zelf in 2013 al onderzoek naar matchfixing en kwam met redelijk concrete aanbevelingen. ‘Ik moet constateren dat daar weinig mee is gedaan. De KNVB kan ook weinig doen, omdat ze minimale middelen heeft.’
‘Ik heb zijn naam opgezocht. In een mum van tijd zat ik in een netwerk van Oost-Europese oligarchen’
Volgens Olfers is het openbreken van de voetbalpiramide ook interessant voor criminelen. ‘Er is een extra prikkel gekomen om met een eenvoudig klein clubje naar boven te komen door er veel geld in te pompen. Het doel hoeft niet eens de Eredivisie of de Keuken Kampioen Divisie te zijn, maar een niveau net daaronder is ook al interessant voor het gokken op wedstrijden.’
Olfers waarschuwt de voetbalbestuurder van de amateurclubs in Nederland. ‘Het begint meestal goed. Een vereniging is noodlijdend en een externe financier wil er graag geld in pompen. Maar als die weldoener er zit, wil hij steeds meer en is het moeilijk afscheid te nemen.’
Olfers hoopt dat de voetbalbestuurder het gezonde verstand gebruikt als er plotseling een weldoener op de stoep staat. ‘Als je kind morgen opeens met een gloednieuwe dure jas aankomt, vraagt iedereen hoe hij daaraan komt. Maar als iemand met een zak geld zich bij de voetbalclub meldt, worden er meestal geen vragen over gesteld. En dat is gevaarlijk, want bestuurders kunnen zelf ook aansprakelijk worden gesteld.’
Voetbalclub Baronie uit Breda denkt met zo’n dubieuze sponsor te maken te hebben gehad. ‘Ik werd gebeld door iemand die ik absoluut niet kende, die mij aanbood om samen met zijn kennissen 25.000 tot 50.000 euro per jaar in Baronie te stoppen’, vertelt voorzitter Stan Gielen tegen de NOS. ‘Dat is voor ons een serieus bedrag, want Baronie is financieel niet zo solide op dit moment.’
Gielen liet vallen dat hij ooit belastinginspecteur was geweest en nam zijn mede-bestuursleden mee naar de afspraak met de sponsor. De man kwam niet opdagen. Telefonisch was hij ook niet meer te bereiken. ‘Toen kreeg ik wel argwaan. Ik heb zijn naam eens opgezocht op internet en in een mum van tijd zat ik in een netwerk van Oost-Europese oligarchen.’
‘Onze vice-voorzitter betaalde alles cash. Hij werd later door de fbi opgepakt in een hotelkamer in Abu Dhabi.’
De uitkomst van het onderzoek schokt de amateurvoetbalwereld niet. Verhalen over foute sponsors of dubieuze voetbalzaakjes gaan overal de ronde. ‘Er is een gekte gaande’, stelt voorzitter John-Paul Verkooijen van voetbalvereniging Dongen in BN/DeStem. ‘Een vereniging in deze regio heeft recent een dure trainer aangeschaft en is in zee gegaan met een voetbalschool. Ze ronselen in de regio spelers door ze geld aan te bieden. Dat noem ik gekte.’
De inmenging van criminelen bij amateurclubs gebeurt niet alleen in Zeeland en Brabant, blijkt ook uit het verhaal dat de toenmalige sv Almere-voorzitter Herman Jansen eerder vertelde aan BAV Voetbalinfo. ‘We hebben een vice-voorzitter gehad die opeens in de grootste auto’s kwam voorrijden. Hij sponsorde van alles en nog wat en betaalde alles cash uit. Ik voelde dat er iets niet klopte en besloot de administratie van de club te bestuderen. Tot mijn grote verbazing vond ik rekeningen van tickets voor hem en zijn kompaan naar Islamabad in Pakistan. Op naam van sv Almere! Ik vroeg nog aan hem of hij een scoutingstrip had geregeld zonder ons in te lichten. Echt antwoord kreeg ik er nooit op. Totdat deze meneer in een hotelkamer in Abu Dhabi door de FBI werd opgepakt. Het syndicaat waarvan hij deel uitmaakte liep van Congo tot aan Australië. Hoe ik dat allemaal weet? Een kennis van mij werkt bij de FIOD en heeft me het hele rechtbankverslag laten lezen. De man zit nu in Almere-Binnen (de gevangenis, red.) en wij gewoon in Almere-Buiten, haha.’
Jeroen van den Broek is programma manager van de Taskforce Brabant Zeeland die de strijd tegen criminele weldoeners heeft geopend. Eerder was hij al betrokken bij het onderzoek ‘Crimineel Geld in het Amateurvoetbal Schiet het Doel Voorbij’ dat hij onder andere met Tymen van Vooren uitvoerde. ‘Wij zijn er vooral om de voetbalbestuurder te helpen’, benadrukt hij. ‘We willen graag inzichten krijgen bij gemeenten en clubs in welke mate ze kwetsbaar zijn, met het doel om de maatschappelijke rol die de vereniging heeft overeind te houden. Dit offensief hebben we ook samen met de KNVB afgestemd. Zij zien ook het belang daarvan in en ik merk dat ze stappen zetten.’
Bewustwording
Een van de doelen is om in gesprek te gaan met de voetbalbestuurder, vertelt Van den Broek. ‘Bewustwording creëren is belangrijk. We willen graag weten hoe dit leeft in het amateurvoetbal. Dan zie je bij het laatste onderzoek dat vijf van de twaalf clubs aangeven dat ze het wel herkennen.’
Van den Broek denkt niet dat amateurclubs kwetsbaarder zijn dan vroeger. ‘Vanuit mijn eigen observaties denk ik wél dat criminelen actiever zijn geworden om kwetsbare groepen te benaderen.’
Interventiekaart
Er is een interventiekaart ontwikkeld. Deze checklist geeft na het invullen een heel goed beeld of er bij de amateur voetbalclub sprake is van kwetsbaarheid voor witwassen, criminaliteit, drugshandel e.d. De interventiekaart is hier in te zien en ook op te vragen bij het programmabureau van de Taskforce-RIEC: programmabureau@taskforcebz.nl